Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Lachugo(-d'aigo)
Pistia stratiotes
Araceae
Nom en français : Laitue d'eau.
Descripcioun :La lachugo-d'aigo es uno planto à l'óurigino d'Americo troupicalo e devengudo subretroupicalo. Se pòu trouba à la fin de l'estiéu e à l'autouno de poupulacioun fugidisso, mai de cop que i'a impourtanto, en ribo de Rose o peréu aiours. Aquesto planto, pleno d'aigo e d'èr, passo pas, urousamen, li fre de l'ivèr. Autramen se recounèis eisa à si gròssi fueio pelouso e espesso que dounon un pau d'èr à li d'une lachugo o d'un caulet-vert. Fai bijarre de vèire aquésti planto nadeja sus l'aigo.
Usanço :La medecino poupulàri indiano se n'en sèrt pèr sougna li malautié de péu : rasco, chancre sifiliti, fleiroun... En Chino, contre la raumido (eczéma). Apounden qu'es impourtado pèr l'aquarioufilìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pistia
Famiho : Araceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 30 m
Aparado : Noun
Liò : Aigo
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran
Couroulougi : Subretroupicalo
Ref. sc. : Pistia stratiotes L., 1753